Disleksi Nedir?

Disleksi önemli bir sağlık sorunu olup hakkında bilgi edinilmesi gerekir.

Disleksi Nedir?

Disleksi bazı bilim adamlarınca kelime körlüğü olarak nitelendirilir. Basit bir tanımla disleksi nedir sorusuna cevap vermek gerekirse; normal ya da üstün zeka düzeyinde olmasına karşın okuma, yazma ve dil becerilerinde sorunlar yaşanmasına sebep olan özel bir öğrenme bozukluğudur. Genel olarak okuma bozukluğu şeklinde gözlemlenmektedir. Disleksili çocuklar, öğrenme düzeyinde arkadaşlarının gerisinden kalırlar.

Disleksi Belirtileri Nelerdir?

Disleksi pek çok belirti gösterir.

• İlkokul çağı çocukların okuma sırasında dikkat dağınıklığı yaşaması ve okuduğunu anlamaması
• Okuma ve aynı zamanda yazmada akıcılık probleminin görülmesi
• Bireyin konuşurken kurduğu cümleler arasında bağlantı bozukları meydana gelmesi ve konuşmada mantık hatalarının olması
• Yaşıtlara göre konsantrasyon eksikliği yaşanması ve buna bağlı olarak her hngi bir eylemi gerçekleştirirken zorlanma
• Fiziksel aktivitelerin, ince kas becerilerindeki koordinasyon zayıflığı sebebiyle daha zayıf olması
• Okuma sırasında çekingen tavırlar sergileme ve düşük sesle okuma

Bu disleksi belirtileri en belirginleridir.

Disleksinin Sebepleri

Disleksi için yıllardır devam etmekte olan araştırmalar mevcut. Bilim insanları konu üzerinde kapsamlı çalışmalar yapıyor olsalar da disleksinin sebebi tam olarak ortaya koyulamamıştır. Bu çalışmaların sonuçlarına göre beyin ve gen gelişimi farklılıklarından kaynakladığı belirtilmektedir. Bunun belirtilmesinin nedeni; disleksi olan bireylerin kardeşleri de % 40 oranında okuma güçlüğü çekmektedir. Yine bu ailenin ebeveynlerinin yaklaşık olarak % 49 ' unda disleksi hastalığı vardır.

Disleksi Teşhisi

Disleksi rahatsızlığının teşhisi oldukça zordur. Kişiye kesin bir teşhis konulabilmesi için bireysel ya da okulda bir değerlendirme yapılmalıdır. Bu teşhisin okulda konulabilmesi için özellikle sınıf öğretmenlerinin iyi birer gözlemci olması gerekmektedir. Zira disleksi rahatsızlığı ilk olarak ilkokul çağlarında görülmektedir. İlkokul çağında bu sağlık sorununun belirtileri gözlemlendiği anda öncelikle görme ya da işitme ile ilgili bir sorunun teşhisi gereklidir. Buna dair bir problem yoksa o halde disleksi değerlendirmesi yapılabilir.

Disleksi Tedavisi

Disleksi, bir kişinin ömrü boyunca sürecektir. Dolayısıyla, bu noktada disleksiye yol açan sorunlara bakılır ve bu sorunlar için önlemler alınır. Pek çok hastalıktan farklı olduğu için disleksi tedavisi bir cerrahi müdahale ya da ilaç tedavisi ile yapılamaz.

İlkokul çağında ortaya çıkan disleksi için özel eğitimler başlar. Tedavi süreci için ebeveyn, öğretmen ve psikolojik danışman desteği son derece önemli olup disleksi tedavi yöntemleri konusunda etkilidir.

Disleksili olanlar için Özel Eğitim

Bu özel eğitimler, özel öğretmenler tarafından verilmektedir. Aynı zamanda bu özel eğitim sürecinde mutlaka bir terapiste ihtiyaç olacaktır. Zira yaşıtlarına göre farklı bir kişiliği olacağı için yaşıtları ile ilişki kurmakta zorlanacaktır. Bu noktada, terapist çocuğu gereken desteği sağlar. Terapist, disleksili çocuğa zorlandığı her konuda yardım edecek çocuğun sosyal hayata ayak uydurmasını kolaylaştıracaktır.

Özel eğitim, diğer öğrencilerin aldığı eğitime göre daha yavaş ilerler. Bu durum göz önüne alınarak çocuğa ödevleri yapması için daha fazla zaman verilmelidir.

Yine çocuğun alıştırmalarını yapabilmesi de uzun zaman alacağı için zamana ihtiyacı olacaktır. Bütün bunlara dikkat edilmesi gerekir.

Disleksili bir bireyin okuması ya da not alması yavaştır. Bu çok normaldir. Bu nedenle; çocuğun evde öğrenmeye devam edebilmesi için derste öğretilenlerin temin edilmesi gerekir.

Böylece, disleksili kişi, kaçırdığı dersleri evde öğrenmeye devam eder. Bunun için bilgisayar kayıtları kullanılabilir. Bu şekilde daha hızlı öğrenme sağlamak mümkün olur.

Psikolojik Danışman Desteği

Yukarıda da bahsedildiği gibi disleksili bireyler için psikolojik danışman ayrı bir öneme sahiptir. Disleksili kişi, gerek yaşıtlarından gerekse sosyal çevrelerden geride kalacak zaman zaman birçok sorun yaşayacaktır. Burada, ebeveynler, öğretmenler ve psikolojik danışman ortak çalışmalar yürütmelidir. Aralarında iyi bir koordine sağlamalı ve iş birliği ile çalışmalar yapmaları gerekmektedir. Böylece etkili bir tedavi gerçekleştirilmiş olur.

Disleksili Çocuğa Nasıl Davranılmalı?

Disleksili çocuklara yaklaşımlar ve onlara karşı davranış biçimleri oldukça önemli. Bu nedenle; herkesin üzerine düşeni yapması gerekir. Disleksili çocuklar, diğer çocuklarla iletişim sorunları yaşayacaklardır. Bunun yanı sıra; ilkokul çağlarında çocuklar birbirlerine karşı sağduyulu davranamazlar. Diğer çocuklar disleksili çocuklara karşı alaycı tutumlar sergileyebilirler. Bu da disleksili çocukların olumsuz etkilenmelerine neden olur. Olumsuz etkiler, çocuğun içe kapanmasına, karamsarlığa düşmesine sebebiyet verir. Tüm bunların önüne geçilmesi için çocuğa gereken destek verilmelidir.

Sabırlı Olmak

Disleksili çocuğun eğitim süreci ve sosyal ilişkileri zor olacağı için çocuğa gereken sabır gösterilmelidir. Sabırsız davranmak çocuğun psikolojisi üzerinde daha fazla olumsuz etkilere neden olur.

Motive Etmek ve Desteklemek

Çocuğun öğrenme güçlüğü karşısında onu tebrik etmek ve desteklemek çocuğun motivasyonunu artırır. Bu motivasyonla çocuğun başarma isteği kamçılanır.

Oyun ve Etkinlikler

Çocuğun sevdiği materyaller bu noktada işe yarar. Bu materyallerle çocuğun kendini geliştirmesi sağlanır. Doğru seçilmiş oyun ve etkinlikler egzersiz gibidir. Bunlar çocuğun gelişimine fayda sağlar.

Okul Yönetimi ile İşbirliği

En önemli hususlardan biridir. Ebeveynlerin, mutlaka okul yönetimiyle ve çocuğun öğretmenleri ile işbirliği yapması gerekir. Böylece ortak hareket edilerek çocuğa karşı doğru davranış biçimleri geliştirilebilir. Bu da çocuğun gelişimi ve sorunlarıyla baş edebilmesi için son derece önemlidir.

Takip ve Takdir

İki önemli husustur. Çocuğu görevler vererek sorumluluk alması sağlanır. Çocuk bu görevleri yaparken takipte kalınır. Çocuk gözlemlenir. Görev sona erdiğinde çocuk tebrik edilir. Onaylanır. Bu, çocuğun özgüven kazanması açısından gereklidir.